مسکن ملی؛ شرایط ثبت نام متقاضیان، شرایط واگذاری و نحوه ثبت نام

فرارو- ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن در سامانه آباد برای ۱۰ استان از امروز شنبه ۱۸ آبان آغاز شده. البته فرآیند ثبت نام شش استان قرار است در روز‌های آینده اجرا شود. وزارت راه و شهرسازی سایت tem.mrud.ir را برای ثبت نام متقاضیان در نظر گرفته است. از شرایط ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن می‌توان به تاهل، نداشتن سابقه استفاده از تسهیلات مسکن، سکونت در شهر مورد تقاضا و نداشتن مسکن ملکی اشاره کرد. برای این طرح وام ۷۵ میلیون تومانی با نرخ بهره ۱۸ درصد و دوره بازپرداخت ۱۰ ساله در نظر گرفته شده است. در این گزارش ضمن بررسی شرایط وام طرح اقدام ملی مسکن و شرایط متقاضیان ثبت نام در سامانه آباد، تمام جزئیات مربوط به این طرح را آورده و صرفه اقتصادی ثبت نام در این طرح را ارزیابی کرده‌ایم.

سایت ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن آغاز به کار کرد

سامانه آباد بنیاد ملی مسکن شهریورماه برای ثبت نام متقاضیان استان کرمان به صورت آزمایشی راه‌اندازی شد که از نشانی abad.bonyadmaskan.ir قابل دسترسی بود. حالا یک نشانی جدید برای ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن معرفی شده. نشانی tem.mrud.ir از زیردامنه‌های سایت وزارت راه و شهرسازی برای ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن در نظر گرفته شده که شما را به سامانه آباد هدایت می‌کند. در لحظه نگارش این متن همچنان این دو سایت از دسترس خارج شده و امکان ثبت نام در آن‌ها فعلا وجود ندارد.

قیمت خانه‌ها در طرح اقدام ملی مسکن، متری ۲.۵میلیون

محمود محمودزاده، معاون مسکن وزارت راه و شهرسازی می‌گوید قیمت هر متر مربع خانه در طرح اقدام ملی مسکن بسته به شرایط واحد مسکونی و ساختمان متفاوت است. قیمت‌ها بر اساس تعداد طبقات هر ساختمان، زیربنا و متراژ متفاوت خواهد بود. به خصوص که متقاضیان خود نوع مصالح را انتخاب می‌کنند. با این حال قیمت متوسط ساخت هر متر مربع خانه در طرح اقدام ملی بین یک و نیم میلیون (در خانه‌های یک طبقه و ویلایی) و  تا دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در  آپارتمان در نظر گرفته می‌شود و بسته به نوع سازه و تعداد طبقات این قیمت‌ها افزایش خواهد داشت. 

محمودزاده درباره قیمت تمام شده خانه‌ها در طرح اقدام ملی مسکن می‌گوید کف و سقف قیمتی نمی‌توانیم برای هر واحد آپارتمان در این طرح قائل شویم، اما اگر متوسط قیمت هر مترمربع ۲.۵ میلیون تومان را در نظر بگیریم یک واحد آپارتمان ٧٥ متری ٢٠٠ میلیون تومان تمام می‌شود. معاون مسکن وزارت راه و شهرسازی می‌گوید در مرحله اول ۳۰ درصد قیمت تمام شده باید پرداخت شود که عدد فیکسی نیست که بتوانم آنرا اعلام کنیم. قیمت واحد مسکونی بسته به شرایط ثبت‌نام دارد. با توجه به تخمین ۲۰۰ میلیون تومانی برای هر واحد مسکونی می‌توان نتیجه گرفت که سرمایه لازم برای ثبت نام در طرح اقدام ملی مسکن، حدود ۶۶ میلیون تومان خواهد بود.

ثبت نام در کدام استان‌ها آغاز شده است؟

امروز ۱۸ آبان ثبت نام برای متقاضیان طرح اقدام ملی مسکن در چهار استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و قم آغاز شده است. پیش از این هم ثبت نام متقاضیان استان کرمان در شهریورماه انجام شده بود. قرار است از سه روز آینده استان‌های گلستان، کهکیلویه و بویر احمد و کردستان هم در این طرح مشارکت داده می‌شوند و پس از آن استان‌های همدان، یزد و چهارمحال و بختیاری نیز وارد فرایند ثبت نام خواهند شد. بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، ثبت‌نام طرح اقدام ملی تولید مسکن استان به استان انجام خواهد شد و با آماده شدن زمین‌ها طرح‌های ساخت اجرا خواهد شد. در حال حاضر فرآیند ساخت ۱۸۰ هزار واحد مسکونی آغاز شده است.

بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، طرح اقدام ملی مسکن در هیچ‌کدام از کلانشهر‌ها اجرا نخواهد شد. در سامانه آباد آمده اولویت طرح اقدام ملی مسکن با شهر‌هایی است که کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارند. همچنین برای شهر‌های اراک، اردبیل، ارومیه، اصفهان، اهواز، بندرعباس، تبریز، تهران، رشت، زاهدان، شیراز، کرمان، کرج، کرمانشاه، مشهد، همدان، یزد و تمامی شهر‌های جدید سهمیه منظور نشده است.

وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده ثبت نام برای استان تهران از ماه آینده آغاز می‌شود و برای این استان شهر‌های جدید پیرامون تهران یعنی پرند، پردیس و اندیشه در نظر گرفته شده است. در شیراز در شهر صدار، در تبریز هم شهر سهند ساخته خواهد شد. این در حالی است که سامانه آباد اعلام کرده برای شهر‌های جدید سهمیه طرح اقدام ملی مسکن در نظر گرفته نشده است.

مدارک لازم و شرایط ثبت نام در طرح اقدام ملی مسکن

سه شرط اصلی توسط وزارت راه و شهرسازی برای متقاضیان طرح اقدام ملی مسکن مطرح شده است که عبارت‌اند از تاهل، سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا و عدم استفاده از امکانات و تسهیلات دولتی در خرید واحد‌های مسکونی. پیش از این نداشتن مالکیت خصوصی هم جزو شرایط وزارت راه و شهرسازی اعلام شده بود که بعد از مدتی از صحبت‌ها کنار گذاشته شد، اما حالا با به‌روزرسانی سامانه آباد که برای ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن راه‌اندازی شده، این شرط به شرایط ثبت نام اضافه شده است. طوری که متقاضی و افراد تحت تکفل او نباید در ۱۴ سال اخیر یعنی از سال ۸۴ به بعد مسکن ملکی داشته باشند. همچنین در صورتی که متقاضی و افراد تحت تکفل او تا کنون از امکانات دولتی و نهاد‌های عمومی، زمین و تسهیلات وام مسکن و مسکن دریافت کرده باشند، نمی‌توانند در طرح اقدام ملی مسکن ثبت نام کنند. به عبارتی فرج «ج» متقاضی و اعضای خانواده باید سبز باشد. 

شرط تاهل در سامانه آباد اینطور تشریح شده که متقاضی باید متاهل یا سرپرست خانواده باشد. البته زنان خودسرپرست در صورت داشتن سن بالای ۳۵ سال هم می‌توانند در طرح اقدام ملی مسکن ثبت نام کنند. در شرایط سامانه آباد آمده که متقاضی باید دست کم پنج سال در شهر مورد تقاضا سابقه سکونت داشته باشد. از دیگر شرایط می‌توان به کارنامه حساب بانکی اشاره کرد. در سامانه آباد آمده متقاضی نباید منع قانونی برای دریافت تسهیلات بانکی داشته باشد که از جمله آن می‌توان به چک برگشتی و تسهیلات معوقه اشاره کرد.
توانایی تامین هزینه ساخت مسکن به غیر از تسهیلات بانک از دیگر شرایط سامانه آباد برای ثبت نام در طرح اقدام ملی مسکن است. طوری که متقاضی باید امکان سپرده‌گذاری ۳۰ میلیون تومان در بانک مسکن برای اطمینان از توانایی تأمین هزینه‌های ساخت مسکن را داشته باشد. با این تفسیر دریافت وام طرح اقدام ملی مسکن نیاز به سپرده‌گذاری ۳۰ میلیون تومانی دارد که ۲۵ میلیون تومان آن همراه قسط اول وام بانک بعد از اجرای فنداسیون و پنج میلیون تومان دیگر همراه قسط دوم وام بانک در مرحله اجرای اسکلت به متقاضی بازگردانده می‌شود. در شرایط ثبت نام سامانه آباد طرح اقدام ملی مسکن آمده متقاضی باید توانایی پرداخت اقساط ماهانه تسهیلات به میزان حداقل یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در ماه را داشته باشد.
مدارک لازم برای دریافت وام طرح اقدام ملی مسکن در سامانه آباد به این شرح اعلام شده است:
۱- ارائه گواهی سابقه سکونت در شهر محل تقاضا در پنج سال اخیر (اجاره نامه معتبر، گواهی اشتغال به کار، گواهی تحصیلی فرزندان و.)
۲- ارائه اصل کارت ملی متقاضی و افراد تحت تکفل
۳- ارائه اصل شناسنامه متقاضی و همسر
۴- ارائه گواهی کفالت (سرپرستی) در صورت ضرورت
۵- ارائه اصل سند مالکیت برای متقاضیان دارای زمین 

راهنمای ثبت‌نام در سامانه آباد بنیاد مسکن

اولین گام برای شرکت در طرح اقدام ملی مسکن، مراجعه به سامانه آباد به نشانی abad.bonyadmaskan.ir است. این سایت از زیردامنه وزارت راه و شهرسازی به نشانی tem.mrud.ir هم قابل دسترسی است، اما باید توجه داشته باشید که در لحظه نگارش این متن این سامانه از دسترس خارج شده و امکان ثبت نام فعلا وجود ندارد. با ثبت نام در این سایت، شما در بین متقاضیان قرار خواهید گرفت و بعد از مشخص شدن تعداد نهایی سهمیه استان، در قرعه‌کشی شرکت داده خواهید شد. توجه داشته باشید که ثبت نام طرح اقدام ملی مسکن در استان کرمان به پایان رسیده و از امروز شنبه ۱۸ آبان امکان ثبت نام در چهار استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و قم فراهم شده است. برای ثبت نام در طرح اقدام ملی مسکن باید شهر محل سکونت خود در این سامانه را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که صرفا شهر‌هایی برای آن‌ها سهمیه در نظر گرفته شده، امکان ثبت نام دارند و برای این موضوع باید دست کم پنج سال در شهر مورد نظر سکونت داشته باشید. بر اساس اعلام سامانه آباد بنیاد مسکن، اولویت با شهر‌های کوچک کمتر از ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است. بعد از انتخاب شهر، نوبت به تکمیل فرم‌های ثبت نام در سامانه آباد می‌رسد. در این مرحله باید اطلاعات مربوط به متقاضی، همسر و افراد تحت تکفل و سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا را در سامانه وارد کنید. 

بعد از تکمیل فرم‌ها نوبت به پرداخت مبلغ ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان برای ثبت نام می‌رسد. توجه داشته باشید که این مبلغ حکم کارمزد را دارد و قابل برگشت نیست. بعد از انجام این مراحل، به شما کد رهگیری ۱۰ رقمی داده می‌شود که با استفاده از آن می‌توانید مراحل دریافت وام طرح اقدام ملی مسکن را از طریق سامانه آباد پیگیری کنید. بعد از بررسی موارد ثبت نامی، از طریق پیامک به شما اطلاع داده می‌شود که می‌توانید از تسهیلات طرح اقدام ملی مسکن استفاده کنید یا نه. در این مرحله باید به همراه مدارکی مثل گواهی سابقه سکونت پنج ساله در شهر محل تقضا، کارت ملی و شناسنامه متقاضی و افراد تحت تکفل و سند مالکیت زمین (در صورتی که زمین داشته باشید) به شعب بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مراجعه کنید تا بتوانید از تسهیلات طرح اقدام ملی مسکن استفاده کنید.

شرایط وام طرح اقدام ملی مسکن

۷۵ میلیون تومان مبلغی است که برای تسهیلات طرح اقدام ملی مسکن در نظر گرفته شده است. هرچند مسئولان وزارت راه و شهرسازی از وام ۷۵ تا ۱۰۰ میلیونی صحبت کرده‌اند، اما در سامانه آباد صرفا به وام ۷۵ میلیون تومانی اشاره شده است. در شرایط وام طرح اقدام ملی مسکن آمده این تسهیلات شامل نرخ بهره ۱۸ درصدی است و بعد از دوره دو ساله مشارکت مدنی، اقساط آن از سال سوم آغاز می‌شود و تا ۱۰ سال مهلت بازپرداخت برای متقاضیان در نظر گرفته شده است. آنطور که در سامانه آباد آمده، اقساط ماهانه برای بازپرداخت این وام دست کم یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خواهد بود.

مقایسه وام طرح ملی مسکن با انواع دیگر وام مسکن

وام طرح ملی مسکن نوعی وام ساخت به حساب می‌آید. طوری که در ابتدای آغاز طرح ملی متقاضیان باید زمین خود را در اختیار طرح ملی مسکن قرار دهند، در صورتی که متقاضی زمین نداشته باشد، از اراضی دولتی برای ساخت مسکن استفاده می‌شود. باید توجه داشته باشید که مبلغ وام ساخت مسکن خیلی بیشتر از وام طرح ملی مسکن است. طوری که هر زوج همین حالا می‌تواند با سپرده‌گذاری ۸۰ میلیونی در بانک مسکن، از وام ۱۶۰ میلیونی از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم استفاده کند. باید توجه داشته باشید که به جز اعضای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، بقیه متقاضیان ثبت نام طرح ملی مسکن باید نصف مبلغ وام را سپرده‌گذاری کرده باشند که از این نظر تفاوتی با وام مسکن صندوق ندارد. در دیگر شهر‌ها که سقف وام مسکن پایین‌تر است، ثبت نام طرح ملی مسکن به صرفه‌تر می‌شود. 

وام ساخت زوجین بانک مسکن برای شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و مراکز استان‌ها ۱۲۰ میلیون تومان است که باز هم بیشتر از وام طرح ملی مسکن خواهد بود، اما اگر هر دو نفر بتوانند در طرح ملی مسکن ثبت نام کنند، به هر زوج ۱۵۰ میلیون وام طرح ملی مسکن تعلق خواهد گرفت که از این نظر وام طرح ملی مسکن شرایط بهتری دارد. در سایر شهر‌ها کفه ترازو کلا به سمت طرح ملی مسکن است. چراکه در شهر‌های زیر ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، هر زوج می‌تواند تنها ۸۰ میلیون تومان وام مسکن دریافت کند، درحالی که طرح ملی مسکن وام ۷۵ تا ۱۰۰ میلیونی در اختیار هر متقاضی ثبت نام در طرح ملی مسکن قرار می‌دهد.

باید توجه داشته باشید که در صورت استفاده از وام طرح ملی مسکن، خانه ساخته شده به نام خودتان خواهد بود و خبری از رهن دولت نیست، اما در وام صندوق یکم، خانه تا پایان بازپرداخت اقساط در رهن بانک مسکن خواهد بود، هرچند می‌توان خانه را همراه وام آن به دیگری واگذار کرد. همچنین سود وام صندوق مسکن، خیلی کمتر از طرح ملی است. طوری که بانک مسکن برای پرداخت وام ساخت به هر زوج تنها هشت درصد سود سالانه دریافت می‌کند، درحالی که این رقم برای وام طرح ملی مسکن سالانه ۱۸ درصد در نظر گرفته شده است.

آنطور که گفته شده، دهک‌های اول و دوم یعنی اعضای تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی، نیازی به سپرده‌گذاری اولیه برای دریافت وام طرح ملی مسکن ندارند. در چنین شرایطی، وام طرح ملی مسکن شبیه وام مسکن از محل اوراق تسه خواهد بود. چراکه در این نوع وام نیز متقاضی نیازی به سپرده‌گذاری یک ساله نخواهد داشت. در وام مسکن از محل اوراق تسه، سقف وام دریافتی برای هر نفر در تهران ۸۰ میلیون تومان، در شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت ۶۰ میلیون تومان و برای سایر شهر‌ها ۴۰ میلیون تومان خواهد بود. 

با این تفسیر ثبت نام در طرح ملی مسکن برای دهک‌های اول و دوم ساکن شهر‌های کوچک کاملا به صرفه است، چراکه با ثبت نام در این طرح، وام بیشتری دریافت خواهید کرد. به علاوه بعد از پایان پروژه طرح ملی مسکن، خانه در اختیار خودتان قرار می‌گیرد و خبری از سند در رهن بانک نیست. همچنین باید توجه داشته باشید که با ثبت نام طرح ملی مسکن، نیازی به خرید اوراق تسه نخواهید داشت. این اوراق به ازای هر ۵۰۰هزار تومان وام مسکن، حدود ۴۰ هزار تومان قیمت دارند. یعنی برای دریافت وام ۴۰میلیونی ساخت مسکن در شهر‌های کوچک، باید یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان برای خرید اوراق تسه هزینه کنید. در حالی که ثبت نام در طرح ملی مسکن نیازی به خرید اوراق تسه ندارد. 

باید توجه داشته باشید که نرخ سود در نظر گرفته شده برای بازپرداخت وام طرح ملی مسکن، تفاوت زیادی با وام ساخت از محل اوراق تسه ندارد. طوری که نرخ سود وام طرح ملی مسکن ۱۸درصد است و بانک مسکن برای پرداخت وام ساخت از محل اوراق تسه ۱۷.۵درصد سود در نظر می‌گیرد. با این حساب می‌توان گفت: اگر عضو کمیته امداد یا سازمان بهزیستی باشید، ثبت نام طرح ملی مسکن برایتان به صرفه‌تر از خرید وام ساخت از محل اوراق تسه خواهد بود. در غیر این صورت بهتر است به جای ثبت نام طرح ملی مسکن، سراغ دریافت وام ساخت از بانک بروید.