«حمایت» گزارش می دهد
برنامه بانک مرکزی برای کاهش بیشتر نرخ دلار
سیاست های بازارساز در بازار ارز امکان سفته بازی را از دلالان ارزی گرفته و نوسان‌گیری به امید رشد غیرمنتظره به تاکتیکی ناکارآمد برای دلالان تبدیل شده است. به‌نظر می‌رسد نوسان‌گیران باور دارند بازارساز دست بالاتر را در معاملات دارد و همین موضوع از نگاه برخی فعالان موجب شده است که بازار به تنش‌های منطقه‌ای نیز چندان توجهی نکند. نرخ ارز چندین ماه است که در کانال 13 هزار تومان قرار گرفته است و در کل تمایل به کاهش دارد. در این شرایط رییس کل بانک مرکزی از برنامه این بانک برای کاهش بیشتر نرخ دلار خبر داده است. روز گذشته قیمت دلار در صرافی ها با کاهش 100 تومانی به 13 هزار و 100 تومان رسید. کارشناسان تراز مثبت تجاری و کافی بودن منابع ارزی را از مهمترین دلایل همخوانی عرضه و تقاضا در بازار ارز عنوان می کنند و معتقدند با راه اندازی بازار متشکل ارزی قیمت دلار با کاهش بیشتری همراه خواهد بود.
رییس کل بانک مرکزی در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه، هدف اصلی بهم زدن نرخ ارز و منبع درآمدی نفتی و بستن مبادلات مالی و پولی برای افزایش نرخ ارز است، اظهار داشت: «نرخ های زیادی برای ارز اعلام می کردند که البته اتفاقی نخواهد افتاد.»عبدالناصر همتی تصریح کرد: «نرخ ارز متغیر اقتصادی است و بر روی بخش تولید و سایر بخش‌ها تأثیر دارد و با افزایش نرخ ارز تورم داشته ایم و عمده فشار به طبقه متوسط و پایین می‌آید اما بر طبقات بالاتر اثر مثبت دارد.»همتی با اشاره به اینکه دولت نمی‌خواهد اقتصاد کشور بهم بخورد، افزود: «با این کار تمام بخش‌های دولت دچار مشکل می‌شود و به مردم اطمینان می‌دهم که در سال گذشته و حالا عدد معمولی هم افزایش درآمد دولت از محل ارز نداشتیم. سال گذشته نتیجه عملکرد بانک مرکزی در بازار ارز منفی بود و در واقع خرید بیشتر از فروش بود.»
دنبال کاهش بیشتر نرخ دلار هستیم
همتی گفت: «اگر بتوانیم و هر زمان که بشود دلار را از نرخ فعلی نیز پایین تر می‌آوریم. در واقع بخشی از فشار به نرخ ارز تقاضاهایی است که تنها در داخل کشور نیست و بیشتر در کشورهای همسایه ایران است و تقاضاهایی از طریق نرخ سازی ایجاد می‌شود. وقتی در دوحه تقاضای سنگین برای درهم ایجاد می شود و در هرات و سلیمانیه و … این اقدامات انجام می شود بر نرخ دلار تاثیر می گذارد.»رییس کل بانک مرکزی بیان داشت: «فشارها از جایی مشخص است که هدایت می شود ولی بانک مرکزی مقاومت می‌کند. بانک مرکزی تمام تلاش خود را به کار می گیرد که در بازار و نرخ ارز اجازه آربیتراژ داده نشود و ما تقریباً نزدیک نرخ بازار حرکت می‌کنیم. در مواقعی که بانک مرکزی وارد می شود نرخ بازار کاهش می‌یابد. در ماه های اخیر تلاش برای قطع کامل صادرات نفت، تروریستی اعلام کردن سپاه و … برای این بود که نرخ ارز از کانال خود خارج شود ولی با تدابیر بانک مرکزی اجازه ندادیم این اتفاق بیفتد. چند ماه است که نرخ حول و حوش ۱۳ هزار تومان مانده و من این نرخ را نیز ارزش ذاتی دلار نمی‌دانم.»وی افزود: «کسانی که در این کارها نیستند در ارز سرمایه گذاری نکنند. ممکن است دو روز نفع ببرند ولی بعد از آن ضرر می‌کنند. مردم عادی در بازار نیستند و مطمئن هستم که با منابع درآمدی جدید از ناحیه صادرات نفت و ذخایر ارزی و ارز صادرکنندگان وضع بهتری داریم و وقتی در حواله و پرداخت های ارزی در تجارت دست بالا داشته باشیم نرخ ارز در صرافی‌ها تحت تاثیر قرار می گیرد. برای ۳ ماه اخیر ۱۱ میلیارد دلار تامین ارز کردیم و ۵ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی از این رقم بود و مابقی نرخ نیمایی بوده است. همتی خاطرنشان کرد: ذخایر اسکناس کشور در چند سال اخیر بی سابقه است.»
شرایط برای تک نرخی کردن ارز مهیا نیست
عالی‌ترین مقام بانک مرکزی در ادامه اظهارات خود در پاسخ به اینکه کارشناسان معتقدند چند نرخی بودن ارز موجب رانت در بازار و اقتصاد کشور می‌شود، گفت: نمن به عنوان فردی که کار اقتصادی می‌کنم و اقتصاد خوانده معتقدم که باید تک نرخی باشد اما شرایطی که داریم و نمی‌توان تمام این شرایط را توضیح داد، ما برخی اقدامات را برای کنترل بازار انجام می‌دهیم.»
وی افزود: «در شرایطی که راه های بانکی ما بسته است، در این شرایط نمی‌توان از تک نرخی یا آزاد سازی صحبت کرد. درباره کالاهای اساسی خیلی بحث کردیم و نگرانی جدی که وجود دارد این است که اگر نرخ ها رها شود معلوم نیست تکلیف چه خواهد بود اما اگر کنترل درست و توزیع صحیح باشد مشکلی ایجاد نخواهد شد.»به گفته همتی، هم اکنون بازار آزاد به نرخ نیما بسیار نزدیک است و بازار آزاد نرخ اسکناس است و امروز حدود ۱۳ تومان بود اما الان در نیما حدود ۱۱ هزار تومان است.وی درباره این تفاوت ۲ هزار تومانی نرخ بازار آزاد و نیما، توضیح داد: «اگر بخواهید الان یک پولی را از بانک خارجی خارج کنید و به دست صادرکننده یا فروشنده برسانید بین ۱۵ تا ۲۰ درصد هزینه صادراتی دارد اگر نرخ نیمایی به این نرخ برسد مجدد شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.»رییس کل بانک مرکزی در ادامه با موافقت نسبت به تک نرخی شدن ارز منوط به فراهم بودن شرایط، درباره ارز ۴۲۰۰ تومانی، گفت: «آنچه که سال گذشته اتفاق افتاد، به جز گوشت و مرغ که دلیل آن مشخص نشد زیر گوشت ۱۰ درصد وارداتی و ۹۰ درصد تولید داخل است که اتفاق هایی باعث شد تا قیمت افزایش یابد و بعد از آنکه نیمایی شد قیمت آن کاهش یافت.»
می‌خواهیم محوریت تعیین نرخ ارز در داخل کشور باشد
همتی در ادامه گفت: «خیلی از نرخ های ارز کنونی در بازار در کشورهای همسایه شکل می‌گیرد و بازار متشکل بدنبال واقعی سازی نرخ ارز است و می‌خواهیم محوریت تعیین نرخ ارز در داخل کشور باشد.»وی با بیان اینکه عرضه و تقاضای عمده اسکناس صرافی ها در بازار متشکل ارزی اتفاق خواهد افتاد، افزود: «امسال امتیازات بزرگی را به صادرکنندگان داده ایم و عرضه خیلی خوبی هم در جریان است.»رییس شورای پول و اعتبار تاکید کرد: «هرکجا صادرکنندگان نتوانند ارز صادراتی خود را در بازار بفروشند، بانک مرکزی آن را خریداری خواهد کرد زیرا ما می‌خواهیم خرید و فروش ها شفاف باشد و نمی‌خواهیم این طور باشد که خرید ۱۰ هزار دلاری مبنای تعیین نرخ خرید یک میلیون دلاری باشد.»
اجرای عملیات بازار باز
رییس کل بانک مرکزی گفت: «امسال اجرای عملیات بازار باز را نیز در نظر داریم عملیاتی کنیم که این ابزار به به عنوان یک سیاست پولی در همه بانک های مرکزی در دنیا اجرایی می شود به طوری که وقتی اوراق خرید می شود نرخ ها سقوط می کند و وقتی به فروش می رسند نرخ ها افزایش پیدا می کند.»
وی افزود: «با هماهنگی شواری هماهنگی اقتصادی و کمک مجلس در تصویب قوانین مورد نیاز و تایید رهبری اهداف مورد نظر بانک مرکزی را در جهت متعادل سازی بازار و کاهش نوسان ها به کار می گیریم تا آرامش در بازار تقویت شود.»
