«حمایت» بررسی کرد
برنامه های سه گانه برای کاهش قیمت تمام شده مسکن
سیاست گذار بخش مسکن با حمایت مجلس درصدد است تا با ارزان سازی ساخت مسکن این بازار را که در یکسال گذشته با نوسانات زیادی رو به رو بوده است ساماندهی کند. بر این اساس برنامه سه گانه «ارائه زمین های دولتی»، «افزایش وام ساخت مسکن» و «فروش اعتباری مصالح» در دستور کار قرار گرفته است. خبرها از چراغ سبز مجلس به برنامه دولت برای واگذاری زمین های دولتی به سازندگان بخش خصوصی حکایت دارد. همچنین روز گذشته یک مقام مسئول در بانک مسکن از برنامه این بانک برای پرداخت وام 9 درصدی مسکن برای نوسازی بافت فرسوده خبر داد. طرح فروش اعتباری مصالح نیز به مراحل پایانی نزدیک شده و به گفته مدیرعامل بانک‌مسکن تا پایان شهریور ماه سال جاری نهایی می شود. این برنامه تا ۳۰ درصد قیمت تمام شده ساخت مسکن را کاهش خواهد داد. کارشناسان معتقدند در صورت اجرای کامل و صحیح برنامه های سه گانه سیاست گذار بخش مسکن، شاهد کاهش چشمگیر قیمت خانه و ریزش قیمت ها در بازار خواهیم بود.
قیمت مسکن در یک سال اخیر حدودا بیش از 112 درصد افزایش داشته و این مسئله عملا بازار ساخت و ساز مسکن را قفل کرده است، به طوری که بر اساس آمارهای بانک مرکزی، میزان معاملات مسکن نسبت به سال گذشته حدود 36 درصد کاهش یافته و به عدد 12 هزار و 100 مورد معامله در سال رسیده است. یکی از مهمترین دلایل وضیعت کنونی بازار مسکن را می توان در توقف پروژه های ساخت و ساز در پنج شش سال گذشته دانست. در حالی که سالانه نیاز به ساخت یک میلیون واحد مسکونی داریم آمارها نشان می دهد در این مدت تنها سالانه 300 هزار واحد مسکونی ساخته شده است. کمبود مسکن یکی از چالش های بزرگ این بخش است و در حال حاضر به روایتی با کمبود 4 میلیون واحد مسکونی در کشور روبه رو هستیم.
در هفته های اخیر با تداوم افزایش تدریجی قیمت مسکن، وزارت راه و شهرسازی از بسته جدید خود برای رونق گرفتن بازار مسکن هم در عرصه تولید و هم در عرصه خرید و فروش مسکن خبر داد،؛بسته ای که چندین محور دارد به طوری که تکمیل مسکن مهر، تقویت طرح مسکن روستایی، ایجاد ظرفیت‌های تأمین مالی جدید، اجرای ماده (2) قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، اجاره داری حرفه‌ای، ابلاغ سیاست های عرضه وسیع زمین، ارائه بسته پیشنهادی و ایجاد بنگاه‌های استارت آپ معاملات مسکن از جمله برنامه‌های پیش‌بینی شده در حوزه مسکن محسوب می شود.
سیاست های عرضه وسیع زمین
در حال حاضر 40 تا 80 درصد قیمت تمام شده مسکن مربوط به زمین است. به گفته کارشناسان مهم ترین عامل کاهش قیمت مسکن، مدیریت قیمت زمین بوده، چراکه در تمام کشورها سه عامل قیمت زمین، نوع و قیمت مصالح ساختمانی و نوع کاربری در قیمت نهایی مسکن تأثیرگذار است. از این رو یکی از مهم ترین اقدامات آتی وزارت راه و شهرسازی باید مدیریت قیمت زمین باشد. محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی با اعلام برنامه های وزارتخانه تحت مدیریتش در این خصوص گفت: «در نخستین گام ما باید واگذاری زمین و به مشارکت گذاشتن برای اینکه سازندگان بتوانند از زمین استفاده کنند و از این طریق دغدغه تأمین زمین یا تأمین منابع برای خرید زمین را مستثنی کنیم را داشته باشیم.»
علی لاریجانی، رییس مجلس نیز در نشست اخیر خود با وزیر راه و شهرسازی نسبت به اهمیت مدیریت و ساماندهی زمین های مسکونی تأکید و راهکار کاهش قیمت زمین و مسکن در شهرستان ها و روستاها را افزایش محدوده این مناطق اعلام و تصریح کرد که باید فرمولی برای روستاهایی که امکان گسترش محدوده دارند، طراحی شود. رییس قوه مقننه با تاکید بر اینکه زمین باید از حالت بورس بازی خارج شود، گفت: «البته در مورد گسترش محدوده کلان شهرها باید سخت گرفت و گسترش پیدا نکند اما باید راه حل های مناسب را ارائه کرد.»
افزایش وام ساخت مسکن
کمبود منابع یکی از مهمترین موانع سازندگان مسکن است. تسهیلات ساخت مسکن از چند ماه گذشته افزایش یافته است. همچنین روز گذشته نیز خبرهایی از پرداخت وام ارزان قیمت برای ساخت مسکن در مناطق فرسوده اعلام شد. محمدحسن علمداری، مدیر امور اعتباری بانک مسکن درباره آخرین وضعیت و شرایط پرداخت تسهیلات ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده به سازنده‌ها گفت: «سازنده‌های مسکن در بافت‌های فرسوده شهری نیز می‌توانند مانند سایر سازنده‌ها اقدام به دریافت تسهیلات ساخت از بانک مسکن کنند و هیچ محدودیتی از بابت دریافت تسهیلات ساخت ندارند.»
وی افزود: «به این معنا که سازنده‌های بافت فرسوده نیز می‌توانند مانند سایر سازنده‌ها از همه مسیرهای موجود برای دریافت تسهیلات ساخت مسکن استفاده کنند و علاوه بر آن یک مسیر دیگر نیز برای دریافت تسهیلات ارزان قیمت ساخت مسکن در محدوده‌های هدف نوسازی و بافت‌های فرسوده شهری به صورت اختصاصی و بر اساس قانون برای سازنده‌های مسکن در این محدوده‌ها تعریف شده است.»
علمداری شرط دریافت تسهیلات ارزان قیمت ۹ درصدی برای سازنده‌های مسکن در بافت‌های فرسوده را شرح داد و گفت: «همه سازنده‌هایی که از طرف شرکت بازآفرینی شهری برای دریافت تسهیلات نوسازی و ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده به بانک مسکن معرفی شوند مشمول دریافت تسهیلات ساخت مسکن با نرخ سود ۹ درصد هستند و بانک مسکن این تسهیلات را به آنها پرداخت می‌کند و مشکلی از بابت عدم پرداخت تسهیلات به آنها وجود ندارد.»
ایجاد زنجیره اعتباری تأمین مصالح
با افزایش قیمت دلار و نرخ تورم در 15 ماه گذشته، قیمت مصالح ساختمانی با افزایش چشمگیر رو‌به‌رو شد تا جایی که قیمت ساخت مسکن برای هر متر مربع را به حدود 4 میلیون تومان رسانده است. این نوسانات، نگرانی سازندگان مسکن رادر پی داشت و باعث شد در مقطعی برخی سازندگان از ادامه ساخت و ساز صرف نظر کنند. در این شرایط خبرهایی از فروش مصالح به صورت اعتباری اعلام شده است. ابوالقاسم رحیمی انارکی، مدیر عامل بانک مسکن روز گذشته با اشاره به این طرح از برنامه این بانک با همکاری چند سازمان دیگر برای کاهش قیمت تمام شده ساخت مسکن و کاهش قیمت مسکن از طریق ایجاد زنجیره اعتباری تأمین مصالح موردنیاز ساخت مسکن خبر داد.
