بر اساس ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی، مرد با رعایت حقوق زن، قادر است دادخواست طلاق خود را به دادگاه تقدیم کند و از آنجایی که این حق طبق قانون با مرد است، رضایت زن در این نوع طلاق تاثیری ندارد و مرد می‎تواند پس از صدور گواهی عدم امکان سازش، همسر خود را طلاق دهد. هرچند صدور گواهی عدم امکان سازش نیز به راحتی امکان‎پذیر نيست و پس از پرداخت یا ایجاد موجبات پرداخت حقوق کامل زوجه، این گواهی صادر خواهد شد.طلاق از سمت مرد، طلاق رجعی محسوب می شود. یعنی تا قبل از اجرای صیغه طلاق یا تا قبل از اتمام مدت عده زوجه، اگر مرد پشیمان شود و رجوع كند، طلاق باطل شده و فرایند رسیدگی به آن متوقف مي‎شود.

    ثبت دادخواست طلاق از طرف زوج در دفتر خدمات قضایی
زوج باید مدارک خود شامل اصل یا رونوشت سند ازدواج و اصل شناسنامه و کارت ملی را به دفاتر خدمات قضايي ارائه كند و پس از ثبت دادخواست طلاق، پرونده طی ۱۰ روز تا دو هفته تعیین شعبه خواهد شد. در زمان ثبت دادخواست طلاق از ناحیه زوج، مرد باید آدرس دقیق محل زندگی مشترک یا محل سکونت زوجه را اعلام کند و براساس آدرس اعلام‎شده، پرونده به نزدیک‌ترین دادگاه محل ارجاع خواهد شد.

    حضور در جلسه رسیدگی و مراجعه به واحد داوری
در این مرحله تلاش می‎شود تا میان زوجین سازش شود، ولی در صورت عدم تفاهم، گواهی عدم امکان سازش صادر خواهد شد. در همه طلاق‌ها به جز طلاق توافقی، قبل از صدور حکم، زوجین باید به واحد داوری مراجعه کنند تا در صورت امکان، سازش بین آنها انجام پذیرد. لازم به توضیح است طبق قانون جدید، طلاق توافقی نیز منوط به مشاوره بهزیستی شده است.

    پرداخت همه حقوق مالی زوجه یا صدور حکم اعسار
اگر طلاق از سمت زوج طرح شود، زوج باید همه حقوق زوجه از جمله مهریه، نفقه و اجرت‎المثل را پرداخت كرده يا نحوه پرداخت آن را مشخص کند. همچنين زوجه مي‏تواند از دادگاه تقاضا کند تا شرط تنصیف اموال هم اجرا شود.

    صدور گواهی عدم امکان سازش
پس از پرداخت حقوق مالی زن یا تعیین تکلیف آن، گواهی عدم امکان سازش صادر خواهد شد که پس از صدور این گواهی، مرد ۳ ماه زمان دارد تا آن را اجرا کند. در صورتی که ظرف مهلت مقرر، زوج اقدام به طلاق نكند، اين گواهی باطل گردیده و مرد برای طلاق باید دوباره دادخواست خود را مطرح كند.

    آیا زوجه از ناحیه زوج، نیاز به دلیل قانع‎کننده در محکمه دارد؟
هرچند که حق طلاق از اختیارات زوج است، اما اگر مرد دلیل موجه و قانع‎کننده‎ای شامل عدم تمکین زن، بیماری خاص، حبس طولانی، سوء رفتار (نشوز)، اعتیاد و … برای طلاق داشته باشد، ضمن سرعت بخشیدن به روند طلاق از سوی محکمه، زن از برخی حقوق مالی خود نیز محروم خواهد شد. در این حالت مرد صرفا مکلف خواهد بود که مهریه و جهیزیه زن را به وی پرداخت كند. البته دلایل فوق باید به صورت قانونی در دادگاه ثابت شود. مثلا در خصوص تمکین، مرد باید ابتدا دادخواست الزام به تمکین بدهد و در صورت محکومیت همسرش، از آن حکم به عنوان ادله‎ای برای  طلاق استفاده کند.اما اگر مرد دلیل قانع‎کننده‎ای برای طلاق همسرش نداشته باشد و صرفا بخواهد از حق طلاق خود استفاده كند، باید علاوه بر مهریه، نفقه و اجرت‌المثل ایام زوجیت،  نصف اموال به‎دست‎آمده در دوران زناشویی را به همسر خود پرداخت كند.ضمنا اجرت‌المثل به شرط قصد عدم تبرع (رایگان نبودن فعالیت در منزل) به زن تعلق خواهد گرفت. حال اگر زوجه قصد تبرع داشته (با رضایت و میل خود اقدام به انجام امور منزل کرده)، دادگاه متناسب با میزان فعالیت او در خانه و با در نظر گرفتن وضع مالی مرد، هدیه‌ای با عنوان نحله برای او درنظر می‌گیرد.

    تعیین تکلیف مهریه در طلاق به در خواست مرد
زمانی که مرد دادخواست طلاق را مطرح می‌کند، در جلسه اول رسیدگی، به دفاع از ادله خود خواهد پرداخت. هرچند طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی حق طلاق با آقایان است، اما این امکان، منوط به پرداخت همه حقوق زوجه است که یکی از این حقوق، مهریه است.مهریه به دلیل ماهیت خود که دین و بدهی مرد نسبت به زن است، به هیچ عنوان قابل اسقاط کردن نیست، مگر آن که مرد دلیل موجهی برای فسخ نکاح داشته و بتواند آن را دردادگاه اثبات كند و نيز اينكه زوجه شخصا قسمتی یا تمام مهریه خود را در حق زوج ابرا کند.بنابراین در صورتی که یکی از شرایط فوق تحقق نیابد، شوهر در حکم صادرشده از سوی دادگاه، محکوم به پرداخت مهریه می‎شود و ثبت طلاق از طرف مرد، موکول به پرداخت کامل حقوق زن از جمله مهریه است.در اينجا اين پرسش مطرح مي‎شود كه آیا امکان طرح دادخواست اعسار از سوی زوج در چنین طلاقی متصور است؟ پاسخ به این پرسش، به ملاک‌های بسیار متنوعی بستگی دارد كه اولین ملاک، توانایی مالی مرد یا همان ملائت اوست. چنانچه مرد، اموالی داشته باشد که براي مهريه زن كفايت كند و جزء مستثنیات دین نیز نباشد، قطعا اعسار او پذیرفته نیست و اگر مرد در این شرایط، مهریه را پرداخت نکند، امکان ثبت طلاق از طرف مرد ممکن نیست.
دومین ملاک که البته منشا قانونی ندارد، علت اصلی درخواست طلاق از ناحیه مرد است. همان‏گونه که ذکر شد، به جز فسخ نکاح یا ابراء مهریه، راهی برای نپرداختن مهریه وجود ندارد، یعنی هر دلیلی اعم از نازایی، نشوز، بیماری لاعلاج، خیانت و … مهریه را ساقط نخواهد کرد. اما داشتن دلیل موجه می‎تواند به لحاظ اخلاقی باعث شود که احتمال پذیرفته شدن اعسار با شرایط مناسب مرد بیشتر شود. در حقیقت، چنانچه قاضی بر این عقیده باشد که مرد بدون دلیل موجه به دنبال طلاق است، شاید اصلا اعسار او را نپذیرد یا اعسار را با پیش‎پرداخت بسیار بالا قبول کند که عملا پرداخت آن برای مرد مقدور نباشد و طبیعتا در این حالت ثبت طلاق از طرف مرد ممکن نباشد.اعسار زوج توسط همان قاضی بدوی طلاق مورد رسیدگی قرار می‎گیرد. بنابراین یک دفاع خوب در جلسه دادگاه می‌تواند در زمینه اعسار بسیار موثر واقع شود.

    آیا امکان رجوع از طلاق، در طلاق از طرف زوج وجود دارد؟
رجوع در طلاق از طرف مرد به این شکل است که مرد تا پایان مدت عده طلاق اختیار دارد به همسر خود رجوع کند. زمان عده طلاق براساس احکام دینی، ۳ طهر کامل (یعنی سه دوره قاعدگی و پس آن پاک شدن) و در قانون مدنی معادل ۳ ماه و ۱۰ روز یعنی حدود ۱۰۰ روز است.رجوع مرد در طلاق از سمت زوج، نیاز به تشریفات خاصی ندارد و با لفظ نیز ابراز رجوع محقق می‏‎شود، اما ثبت آن باید حتما در دفتر ازدواج و طلاق درج شود و در عقدنامه نيز به ثبت برسد.رجوع در طلاق از طرف مرد در زمان عده طلاق، نیازی به خواندن عقد جدید ندارد، اما پس از عده، مرد باید دوباره زن را به عقد خود درآورد.

    چند نکته حقوقی
پس از صدور گواهی عدم امکان سازش مرد تا ۳ ماه وقت دارد که با حضور در دفترخانه طلاق را ثبت کند. مرد باید مدرکی که دلالت بر پرداخت تمامی حقوق مالی زن یا حکم اعسار صادرشده از سوی دادگاه دارد را برای ثبت طلاق به دفترخانه ارایه کند.زن نمی‌تواند هم اجرت‌المثل و هم نحله دریافت کند. با دریافت اجرت‎المثل، نحله موضوعیت خود را از دست خواهد داد.اجرت‌المثل طبق نظر کارشناس دادگستری و با توجه به موقعیت اجتماعی و اقتصادی زن، تحصیلات، تعداد فرزندان، شاغل یا خانه‌دار بودن زوجه و … تعیین خواهد شد.
اگر مرد پس از ثبت دادخواست طلاق، اقدام به انتقال اموال خود به اشخاص دیگر كند، زوجه می‌تواند به جرم معامله به قصد فرار از دین از او شکایت کند.در صورتی که مرد شرط تنصیف در عقدنامه را امضا نکرده باشد، در صورت ارائه دادخواست طلاق از سوی وی، موظف به پرداخت نصف دارایی خود در هنگام طلاق نخواهد بود.حتی اگر حکم دادگاه طلاق از ناحیه زوج، به دلیل عدم حضور زوجه، غیابی صادر شود، مهریه ساقط نخواهد شد. در این حالت مرد باید حکم اعسار دریافت کند یا اينكه مهریه زوجه را به حساب دادگستری واریز کند. نكته ديگر اينكه نشوز زن موجب خواهد شد که شرط تنصیف اموال اجرا نشود.